Betekenis: Beursindex

Wat is een beursindex?

Een beursindex is een statistische meting die de prestaties van een groep geselecteerde aandelen of andere financiële instrumenten op de beurs weergeeft. Het is een maatstaf die gebruikt wordt om de algemene richting en de bewegingen van de markt te volgen en te meten.

Een beursindex wordt samengesteld door een beurs of een financiële instelling en bestaat uit een selectie van aandelen of andere effecten die representatief worden geacht voor een bepaalde markt, sector of regio. Deze selectie wordt meestal gemaakt op basis van bepaalde criteria, zoals de marktkapitalisatie, liquiditeit en sectorvertegenwoordiging van de bedrijven.

Elke beursindex heeft een startwaarde, die meestal wordt vastgesteld op een specifieke datum, en wordt berekend op basis van de gewogen gemiddelde koersen van de opgenomen effecten. De index wordt regelmatig bijgewerkt om rekening te houden met veranderingen in de samenstelling van de effecten of om de representativiteit van de index te verbeteren.

Beursindices worden gebruikt als barometer om de prestaties van de markt als geheel of van specifieke sectoren of regio's te meten. Ze bieden beleggers en analisten inzicht in de bewegingen van de markt en kunnen gebruikt worden als referentiepunt om het rendement van individuele beleggingen te vergelijken.

Bekende voorbeelden van beursindices zijn de AEX-index in Nederland, de Dow Jones Industrial Average (DJIA) en de Standard & Poor's 500 (S&P 500) in de Verenigde Staten, en de DAX-index in Duitsland. Elke index vertegenwoordigt een specifieke markt en wordt gevolgd en geanalyseerd door beleggers, financiële instellingen en de media.

Het volgen van een beursindex kan ook dienen als basis voor het samenstellen van beleggingsfondsen, ETF's (Exchange Traded Funds) en andere financiële producten die beleggers in staat stellen om een brede marktexposure te verkrijgen zonder individuele effecten te hoeven selecteren.

Hoe werkt de AEX?

De AEX (Amsterdam Exchange Index) is de belangrijkste beursindex van Nederland en vertegenwoordigt de prestaties van de 25 grootste en meest verhandelde bedrijven op de Amsterdamse effectenbeurs, ook bekend als Euronext Amsterdam.

De berekening van de AEX gebeurt op basis van de marktkapitalisatie van de opgenomen bedrijven. Dit betekent dat bedrijven met een hogere marktkapitalisatie een groter gewicht hebben in de index. De AEX wordt berekend met behulp van een formule waarbij de koersen van de opgenomen bedrijven worden vermenigvuldigd met het aantal uitstaande aandelen, en vervolgens gewogen worden op basis van de marktkapitalisatie.

De 25 bedrijven die deel uitmaken van de AEX worden geselecteerd op basis van hun marktkapitalisatie, handelsvolume en liquiditeit. Elk kwartaal wordt de samenstelling van de AEX geëvalueerd en kunnen bedrijven worden toegevoegd of verwijderd op basis van deze criteria. Het doel is om een representatieve weergave van de Nederlandse aandelenmarkt te bieden.

De AEX wordt in realtime berekend en de koers wordt elke seconde bijgewerkt tijdens de handelsuren op de beurs. De koers van de AEX wordt weergegeven in punten, waarbij het startpunt van de index op 3 januari 1983 is vastgesteld op 100 punten.

De AEX-index is een belangrijke graadmeter voor de Nederlandse markt en wordt nauwlettend gevolgd door beleggers, analisten en de media. Het dient als een referentiepunt om de prestaties van Nederlandse aandelen en de bredere economie te meten. Veranderingen in de AEX kunnen invloed hebben op beleggingsbeslissingen en marktvertrouwen.

Beleggers kunnen de AEX volgen en erop speculeren via diverse beleggingsinstrumenten, zoals beleggingsfondsen, ETF's (Exchange Traded Funds), opties en futures die gebaseerd zijn op de AEX-index. Deze instrumenten stellen beleggers in staat om blootstelling aan de AEX te verkrijgen en te handelen op basis van verwachte bewegingen in de index.

Hoe wordt een beursindex berekend?

Een beursindex wordt berekend op basis van de koersen van de opgenomen effecten in de index. Het precieze berekeningsproces kan verschillen tussen verschillende beursindices, maar over het algemeen zijn er twee belangrijke methoden: de prijsgewogen methode en de marktkapitalisatiegewogen methode.

1. Prijsgewogen methode: Bij de prijsgewogen methode wordt elke opgenomen effect in de index gewogen op basis van de prijs van het effect. Met andere woorden, duurdere effecten hebben een groter gewicht in de index. De indexwaarde wordt berekend door de prijzen van de individuele effecten op te tellen en te delen door een bepaalde deler, meestal een getal dat de index op een bepaald startpunt (bijvoorbeeld 100 punten) plaatst. Voorbeelden van prijsgewogen indices zijn de Dow Jones Industrial Average (DJIA) en de Nikkei 225.
2. Marktkapitalisatiegewogen methode: Bij de marktkapitalisatiegewogen methode wordt elk effect in de index gewogen op basis van de marktkapitalisatie van het effect. De marktkapitalisatie wordt berekend door de prijs van het effect te vermenigvuldigen met het aantal uitstaande aandelen. Effecten met een hogere marktkapitalisatie hebben een groter gewicht in de index. De indexwaarde wordt berekend door de gewogen marktkapitalisaties van alle opgenomen effecten op te tellen en te delen door een aanpassingsfactor. Voorbeelden van marktkapitalisatiegewogen indices zijn de S&P 500 en de FTSE 100.

Het is belangrijk op te merken dat de berekening van een beursindex regelmatig wordt herzien en bijgewerkt om de representativiteit van de index te behouden. Veranderingen in de samenstelling van de index, zoals nieuwe toevoegingen of verwijderingen, kunnen plaatsvinden op basis van bepaalde criteria die door de beurs of de indexprovider zijn vastgesteld.